دهه شصت، دوران پرفرازونشیب و پرخاطرهای در تاریخ معاصر ایران است؛ دورانی که علاوه بر تحولات سیاسی و اجتماعی، در حوزه آموزش و پرورش نیز تأثیرگذار بود. در این میان، کتابهای فارسی دهه شصت نقشی بسیار کلیدی در ساختار آموزشی آن زمان ایفا کردند.
کتابهای فارسی آن دوران تنها ابزار انتقال دانش نبودند؛ بلکه پنجرهای بودند به دنیای اخلاق، فرهنگ، و هویت ایرانی. بسیاری از دانشآموزان دیروز، با خواندن داستانهایی مانند “دهقان فداکار”، “کوکب خانم”، “روباه و کلاغ”، و شعرهایی چون “باز باران با ترانه” با مفاهیمی مانند ایثار، صداقت، و عشق به وطن آشنا شدند. فارسی دهه شصت نهتنها متن درسی، بلکه یک مسیر تربیتی و هویتی برای نسلهایی بود که در آن دهه رشد کردند.
از نظر طراحی نیز، این کتابها ساده ولی تأثیرگذار بودند. تصاویر دستی، رنگبندیهای محدود ولی گویا، و فونتهایی خوانا همگی فضای آموزشی خاصی ایجاد کرده بودند که هنوز هم در ذهن بسیاری از مردم زنده است.
بررسی این کتابها نهتنها از جهت نوستالژیک مهم است، بلکه برای شناخت دیدگاه نظام آموزشی آن دوران نیز اهمیت دارد. امروزه بسیاری از پژوهشگران آموزش و روانشناسی کودک، به این کتابها به عنوان سندی فرهنگی نگاه میکنند.
در مقالهای در سایت دوم (بخوانید) هم به زوایای فرهنگی و تاثیرات اجتماعی این کتابها پرداخته شده است.
اگر علاقهمند به تهیه یا مرور نسخههای اسکنشده این کتابها هستید، میتوانید به منبع زیر سر بزنید:
کتاب فارسی دهه شصت